Formalności po śmierci nie kończą się wraz z uzyskaniem aktu zgonu i organizacją pogrzebu. Poradnik, który przygotowaliśmy, podpowie, jakie ziemskie sprawy zmarłego wymagają domknięcia i które urzędy należy powiadomić, aby dopełnić wszystkich formalności. Chociaż ich lista jest dość długa, niektórych nie trzeba załatwiać osobiście.
Co się robi, gdy ktoś umiera?
Śmierć osoby bliskiej wiąże się z podjęciem szeregu czynności urzędowych mających na celu zarejestrowanie jej zgonu. Co po śmierci robi się w pierwszej kolejności? Przede wszystkim należy zadbać, by została wystawiona karta zgonu. Jeśli śmierć nastąpiła w ciągu dnia, w domu, wystawia ją lekarz rodzinny, jeśli w nocy – niezbędne jest wezwanie pogotowia ratunkowego (numer 999 lub 112), które potwierdzi zaistniały fakt. W przypadku zgonu szpitalnego kartę zgonu powinien przygotować ordynator oddziału, gdzie przebywał pacjent.
Karta zgonu jest niezbędna dla uzyskania aktu zgonu. Jak inne podobne mu dokumenty wystawia go Urząd Stanu Cywilnego, w tym przypadku odpowiedni dla miejsca śmierci – nie musi być to więc ten, gdzie znajdują się akt urodzenia, czy ślubu zmarłego. Przepisy wymagają, by te formalności po śmierci bliskiej osoby dopełnić w ciągu 3 dni od wystawienia karty zgonu.
Co trzeba załatwić po śmierci członka rodziny?
Do podstawowych formalności po śmierci członka rodziny można zaliczyć przede wszystkim:
Akt zgonu
Uzyskanie aktu zgonu to podstawowe formalności po śmierci rodzica, męża, czy innej bliskiej osoby. Aby go uzyskać, potrzebne są:
- karta zgonu,
- dowód osobisty zmarłej osoby,
- własny dokument tożsamości do okazania.
Dokument ten powinien być gotowy do odebrania jeszcze tego samego, maksymalnie następnego dnia.
ZASIŁEK POGRZEBOWY
Zastanawiając się nad tym, jakie formalności po śmierci trzeba dopełnić, warto mieć na uwadze ZUS i zasiłek pogrzebowy. Aby go otrzymać, należy zabrać do urzędu kilka dokumentów, którymi są:
- wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego,
- skrócony odpis aktu zgonu,
- dowód osobisty lub akty cywilne,
- rachunek poniesionych kosztów związanych z pogrzebem,
- dokumenty poświadczające pokrewieństwo ze Zmarłym,
- zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniom.
ODPRAWA POŚMIERTNA
Tego rodzaju formalności po śmierci męża/żony dopełnia się w jego zakładzie pracy. W przypadku ubiegania się o odprawę pośmiertną, dokumenty, które będą potrzebne, to:
- skrócony odpis aktu zgonu pracownika,
- skrócony odpis aktu małżeństwa,
- skrócone akty urodzenia dzieci,
- oświadczenie, z którego będzie wynikać, kto jest uprawniony do odprawy pośmiertnej i świadczeń pieniężnych po zmarłym pracowniku.
RENTA RODZINNA
Przy spełnieniu odpowiednich warunków, wypłacana jest również rodzinie renta po zmarłym. W tym celu należy złożyć do jednostki ZUS:
- dokument stwierdzający datę urodzenia wnioskodawcy,
- dokument stwierdzający datę urodzenia i datę zgonu ubezpieczonego,
- dokument potwierdzający stopień pokrewieństwa (powinowactwa) ze zmarłym ubezpieczonym,
- odpis skrócony aktu małżeństwa, jeżeli o rentę ubiega się wdowa lub wdowiec albo małżonka/małżonek pozostający w separacji, lub rozwiedziony,
- zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka albo wdowy lub wdowca, wystawione przez lekarza prowadzącego leczenie, jeżeli przyznanie renty uzależnione jest od ustalenia niezdolności do pracy,
- zaświadczenie o uczęszczaniu do szkoły, jeżeli dziecko ukończyło 16 lat,
- dokument o ustaleniu prawa do alimentów na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej, jeżeli o rentę ubiega się wdowa – wdowiec.
Są to formalność po zgonie, które można dopełnić w imieniu własnym lub dzieci wspólnych ze zmarłym, przysposobionych przez niego lub drugiego małżonka. Renta rodzinna przysługuje zarówno małoletnim, jak i pełnoletnim do 25 roku życia, jeśli się uczą. Wdowa/wdowiec mają znów prawo do renty, jeśli w chwili śmierci małżonka mieli ponad 50 lat lub mniej i jednocześnie byli niezdolni do pracy. O świadczenie to mogą starać się również rodzice, jeśli spełniają warunki podobne jak współmałżonkowie albo zmarły w znaczący sposób przyczyniał się do ich utrzymania.
Urlop okolicznościowy
To rodzaj formalności po śmierci, które warto dopełnić przede wszystkim dla siebie. Po śmierci małżonka, dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy pracownikowi przysługują dwa dni urlopu okolicznościowego. Natomiast w przypadku zgonu rodzeństwa, teściowej lub teścia, babki, dziadka, lub innej osoby będącej na utrzymaniu – jeden dzień. O urlop okolicznościowy występuje się do pracodawcy, co więcej, wniosek można złożyć już po fakcie zgonu, z opóźnieniem.
ODSZKODOWANIE
Aby otrzymać wypłatę pieniędzy z tytułu odszkodowania, zakład ubezpieczeniowy będzie potrzebował między innymi:
- odpisu skróconego aktu zgonu ubezpieczonego lub innego dokumentu potwierdzającego śmierć,
- kartę zgonu lub inną dokumentację medyczną stwierdzającą przyczynę śmierci,
- dowód tożsamości uprawnionego – np. dowód osobisty.
Spadek
Wszelkie sprawy spadkowe załatwia się za pośrednictwem sądu. Decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu spadku należy podjąć w ciągu 6 miesięcy liczonych od dnia dowiedzenia się o śmierci spadkodawcy.
Co zrobić po śmierci bliskiego?
Urzędowe formalności po śmieci może dopełnić:
- współmałżonek,
- krewni i powinowaci – dzieci, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo i ich dzieci, teściowie,
- pełnomocnicy jednej z powyższych osób.
Najbliżsi zmarłego powinni także zająć się zamknięciem jego doczesnych spraw i powiadomieniem określonych urzędów o zgonie. Zazwyczaj podejmują się oni także zaplanowania pogrzebu. To zadanie może zrealizować jednak każda osoba, która się dobrowolnie podejmie organizacji pochówku.
Jakie instytucje należy powiadomić o śmierci?
Formalności po śmierci rodzica, małżonka, dziecka lub innej bliskiej osoby wymagają poinformowania podobnych osób i instytucji. Są to:
- Lekarz/pogotowie ratunkowe (karta zgonu).
- Urząd Stanu Cywilnego (akt zgonu),
- ZUS (zasiłek pogrzebowy, ewentualnie renta rodzinna),
- Miejsce pracy/nauki,
- Urząd Miasta/Urząd Gminy (wymeldowanie),
- Bank (zamknięcie konta).
Szukając pomocy w tym, jak załatwić formalności po śmierci, można zwrócić się do osób, które były już w takiej sytuacji, lub skorzystać ze wsparcia oferowanego przez niektóre zakłady pogrzebowe. Takie kompleksowe usługi pogrzebowe we Wrocławiu i okolicach oferuje przedsiębiorstwo Styks. W jego kompetencjach znajduje się nie tylko przewóz zmarłych w Polsce i zza granicy, czy zapewnienie oprawy ceremonii pogrzebowej, ale także pomoc w dopełnieniu wszelkich formalności po śmierci krewnego w odpowiednich urzędach. To duże ułatwienia dla będącej w żalu rodziny.
Co należy zrobić po śmierci rodzica?
Wśród tego, co zrobić po śmierci rodzica, powinno znajdować się zatroszczenie o jego sprawy „ziemskie”. Nie zawsze są one jednak tak oczywiste. Jakie formalności po śmierci powinno się tutaj dodatkowo dopełnić?
- Zamknięcie konta w banku.
- Rozwiązanie umów telekomunikacyjnych.
- Rozwiązanie lub przepisanie umów z dostawcami gazu, prądu, internetu lub innych mediów.
- Zgłoszenie do sądu wniosku o rozpoczęcie spraw spadkowych.
- Wygaszenie kont społecznościowych.
Co trzeba zrobić po śmierci bliskiej osoby?
Niezależnie od tego, jakie formalności po śmierci zostały już dopełnione, mając kartę i akt zgonu, można przystąpić do organizacji pogrzebu – o tym, jak ona wygląda, przeczytasz tutaj: Organizacja pogrzebu: krok po kroku. Jak przygotować pogrzeb – poradnik.
Najłatwiej jest zacząć od znalezienia odpowiedniego zakładu pogrzebowego, który pomoże przejść przez kolejne etapy organizacji uroczystości. Jeśli pogrzeb ma mieć charakter religijny, konieczne jest zadbanie również o dopełnienie formalności we wspólnocie wyznaniowej zmarłego. Te znów mogą się różnić w zależności od religii. Na przykład w przypadku Kościoła katolickiego należy udać się do kancelarii parafialnej, gdzie prócz ustalenia szczegółów ceremonii, będzie konieczne potwierdzenie przyjęcia określonych sakramentów przez zmarłego.